Upodmiotowienie

Upodmiotowienie – proces, który umożliwia ludziom zwiększenie kontroli nad ich decyzjami i działaniami mającymi wpływ na ich zdrowie. Wyróżnia się upodmiotowienie jednostki (individual empowerment), czyli zdolność jednostek do podejmowania decyzji i kontroli nad ich życiem osobistym oraz upodmiotowienie społeczności (community empowerment), czyli działania podejmowane wspólnie przez ludzi w celu uzyskania większego wpływu i kontroli nad czynnikami wpływającymi na stan zdrowia i jakość życia w ich społeczności. Upodmiotowienie stanowi jedno z centralnych pojęć w promocji zdrowia.

Generalnie celem upodmiotowienia członków lokalnej społeczności jest ich aktywne włączanie się w życie społeczne w celu poprawy sytuacji własnej i całej wspólnoty, poprzez dodawanie siły i wzmacnianie poczucia sprawstwa.

W modelu organizacji społeczności lokalnej (OSL) upodmiotowienie opisywane jest w następujących wymiarach:

• Spójność (poziom szacunku, wrażliwości, tożsamości, dbałości o równość szans),
• Upodmiotowienie (poziom wiary w siebie, samooceny, gotowości na zmianę),
• Wpływ (poziom poczucia wpływu, decyzyjności),
• Angażowanie (poziom wspólnotowego myślenia, zaufania, relacji, motywacji),
• Kooperacja (poziom sieci, otwartości, gotowości na współpracę).

Ang.: Empowerment